Vegahukuk - Hukuk Genel Kurulu Kararları

Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

Dava, iş kazası sonucu oluşan bedensel zarar nedenine dayalı maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Bu davayı açmadan önce bir avukata danışarak hareket etmelisiniz.

Davacı, 01.10.1997 tarihinde iş kazası sonucu yaralandığımı ileri sürerek 22.11.2000 tarihinde maddi tazminat istemli eldeki davadaki taleplerini, 06.07.2011 tarihli dilekçesi ile 20.000,00 TL manevi tazminat, ile 60.448,71 TL maddi tazminat olarak artırdığını beyan ederek maddi ve manevi tazminat istemiştir. Tazminat bedellerini belirlenmesinde uzman bir avukata sormanızda yarar olacaktır.

Davalı işveren, 10 yıllık zamanaşımı süresi dolduktan sonra verilen ıslah dilekçesi ile talep edilen tazminatların zamanaşımı süresi dolduktan sonra istendiğini ileri sürerek davaların reddini savunmuştur.

Mahkemenin davanın kısmen kabulüne dair verdiği karar, davalı vekilinin temyizi üzerine Özel Dairece yukarıda yazılı gerekçe ile bozulmuş; mahkemece önceki kararda direnilmiş, direnme kararı davalı şirket vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; ıslah dilekçesi ile talep edilen maddi ve manevi tazminat isteminin zamanaşımına uğrayıp uğramadığı noktasında toplanmaktadır.

Öncelikle; zamanaşımı ve zamanaşımının kesilmesi kavramları ile bunların sonuçları üzerinde kısaca durmakta yarar vardır.

Hukuk bürosu belgelerinde de belirtildiği gibi zamanaşımı; alacak hakkının belli bir süre kullanılmaması yüzünden, dava edilebilme niteliğinden yoksun kalmasını ifade etmektedir. Sonucu alacak hakkına son verme değil, onu eksik borç haline getire olarak ortaya çıkar. Zamanaşımına ilişkin düzenlemelerin temelinde; iddia edilen alacağın aradan uzun zaman geçmiş olmasına rağmen kullanılmaması karşısında borçlunun oldukça uzak geçmişte kalan bir borçtan doğabilecek ihtilaflara karşı korunması, kendi alacağına karşı uzun süre kayıtsız kalan kimsenin hu hakkının artık korunmaya layık olmadığını kabul etmiş sayılması yatmaktadır.

Borçlar Kanunumuzda asıl zamanaşımı süresi 10 yıl olarak kabul edilmiş, daha uzun ya da daha kısa sürelerin getirildiği özel hükümlerin saklı olduğu BK'nın 125. maddesinde belirtilmiştir.

Bilindiği üzere, işçi ile tazminat sorumlusu işveren arasında hizmet akdi ilişkisi bulunmaktadır. Davalı işveren işçi sağlığı ve güvenliğine ilişkin mevzuata aykırı hareketi ile davacı işçinin yaralanmasına neden olduğundan, bu davranışlar mülga 818 sayılı Borçlar Kanunu'nun (BK) 332/1 maddesinde belirtilen akde aykırı durumları oluşturur. BK.'nın 125. maddesinde düzenlenen on yıllık akdi zamanaşımına tabidir.

Kural olarak; zamanaşımı alacağın muaccel olduğu tarihten başlar. Avukat danışma hattı personellerinin belirttiği ve bilindiği gibi, BK'nın 132 maddesinde durma, 133. maddesinde de zamanaşımının kesilme nedenleri düzenlenmiştir. Ayrıca Türk Ticaret Kanunun 662 maddesinde, 6183 sayılı yasada ve İİK'nin 143. maddesinde de Borçlar Kanunundan ayrı olarak zamanaşımının kesilme nedenleri düzenlenmiştir. Kesilmede, durmadan farklı olarak kesilme tarihine kadarki sürenin yanması, kesilme tarihinden sonra sürenin yeniden başlaması söz konusudur. Kural olarak; kesilmeden sonra da aynı zamanaşımı süresi işlemeye başlar. BK'nın "Katı sebepleri" başlığını taşıyan 133. maddesinin birinci fıkrasında; "Borçlu borcu ikrar ettiği, hususiyle faiz veya mahsuben bir miktar para veya rehin yahut kefil verdiği takdirde, "İkinci fıkrasında" Alacaklı dava veya defi zımnında mahkemeye veya hakeme müracaatla veya icrai takibat yahut iflas masasına müdahale ile hakkını talep eylediği halde." denilerek zamanaşımını kesen sebepler arasında alacaklının dava yoluyla mahkemeye başvurması sayılmaktadır.

Burada somut olaya baktığımızda; eldeki dava devam ederken, 23.11.2003 tarihinde açılan sürekli iş göremezlik oranının tespiti istemli Kartal 1. İş Mahkemesi'nin 07.04.2009 tarih 2007/751 E., 2009/192 K. sayılı kararı ile davacının 23.09.1997 tarihinde geçirdiği iş kazası nedeniyle yaşına göre maluliyet oranının %11,2 olduğuna karar verilmiştir. Şu duruda davacının söz konusu davada sürekli iş göremezlik oranının tespitini istediği halde, eldeki asıl davada tazminat talebinde bulunmuştur.

Uyuşmazlığın çözümü için sürekli iş göremezlik oranının tespitine ilişkin hükmen BK. 133/11 anlamında bir dava yoluyla mahkemeye başvurma anlamına gelip gelmediği üzerinde durulmalıdır.

Bilindiği üzere, haksız fiilin unsurları; zarar, fiil ile zarar arasında illiyet bağı, fiilin hukuka aykırı olmasından ibarettir. Haksız eylem niteliğinde olan işverenin davranışı nedeniyle sorumluluğundan söz edebilmek için, haksız fiilin unsurlarından biri olan uğranılan zararın tespitinde işçide meydana gelen sürekli iş göremezlik oranının belirlenmesi önem taşımaktadır. Bu nedenle sürekli iş göremezlik oranının %11,2 olduğunun mahkemece tespiti ile sonuçlanan ve davacının açıkça zarara uğradığını ortaya koyan, kesinleşmiş mahkeme hükmünün de BK 133/11 anlamında bir dava yoluyla mahkemeye başvurma olarak kabul edilmesi gerekmektedir.

Bu açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde, davacının 22.11.2000 tarihinde açtığı eldeki davada, Sosyal Sigortalar Kurumu Sağlık ve Maluliyet İşleri Daire Başkanlığı tarafından 30.11.2001 tarihinde sürekli iş göremezlik oranının %0 olarak tespit edildiğini öğrenmiştir. Davacı vekilinin 06.02.2002 tarihinde müvekkilinin sağ kolunun tamamen kullanılamaz hale geldiği belirtilerek sürekli iş göremezlik oranının yeniden belirlenmesi için itiraz etmesi üzerine, Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulunun 18.03.2003 tarihli raporu ile sigortalının geçirmiş olduğu iş kazası nedeniyle maluliyet gerekmediğine karar verilmiştir. Davacının beden gücü kayıp oranının tartışmalı bulunması ve 23.11.2003 tarihinde açılan sürekli iş göremezlik oranının tespiti istemi ile dava edilmesi üzerine sorunun çözümü için Adli Tıp Kurumundan görüş sorulmuş ve Adli Tıp Kurumu 3. İhtisas Dairesinin 29 Ağustos 2007 tarihli raporu ile davacının sürekli iş göremezlik oranının %15,2 olduğu tespit edilmiştir. İtiraz üzerine Adli Tıp Kurumu Genel Kurulu'nun 21 Ağustos 2008 tarihli kararı ile davacının sürekli iş göremezlik oranı %11,2 olarak son ve kesin olarak saptanmıştır. İşte davacı ortaya çıkan bu yeni ve kesin olguya dayalı olarak zamanaşımını kesmek amacıyla istemde bulunduğuna göre davanın zaman aşımına uğradığını kabul etmek mümkün değildir.

Hukuk Genel Kurulundaki görüşmeler sırasında, somut olayda olay tarihinden sonra devam eden tedavilere bağlı olarak gelişen bir durum söz konusu olmadığından BK 125. maddesinde düzenlenen 10 yıllık zamanaşımı süresinin kaza tarihinden itibaren hesaplanacağı buna göre ıslah tarihi itibarı ile zamanaşımı süresinin dolmuş olması nedeni ile direnme kararın bozulması gerektiği görüşü ile sürülmüş ise de bu görüş yukarıda açıklanan nedenlerle çoğunluk tarafından benimsenmemiştir.

Belirlenen nedenlerle; mahkemenin zamanaşımı süresinin dolmadığına ilişkin kabulü usul ve yasaya uygun direnme kararının onanması gerekmiştir.

Açıklanan nedenlerle direnme kararının onanması gerekir.

SONUÇ:
Açıklanan gerekçeyle; davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan direnme kararın ONANMASINA, aşağıdaki dökümü yazılı (3.866,20 TL) harcın temyiz edenden alınmasına, 15.05.2015 gününde oyçokluğu ile karar verildi.
https://vegahukuk.com/